Οι επιδράσεις των κοινωνικών δικτύων… #edumethodology

Ο όρος κοινωνικά δίκτυα αποτελεί νεολογισμό – αποδίδει τον αγγλικό όρο “social media” – και αναφέρεται σε διαδικτυακές εφαρμογές μέσα από τις οποίες άνθρωποι από όλο τον πλανήτη (κυρίως νέοι) ανταλλάσσουν πληροφορίες, φωτογραφίες, δεδομένα της προσωπικής τους ζωής και συνομιλούν. Γέννημα της συναρπαστικής τεχνολογικής εποχής μας, οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπως ονομάζονται, κατέχουν τις πρώτες θέσεις στις προτιμήσεις των χρηστών του διαδικτύου, αντικαθιστούν και διαμορφώνουν έναν παράλληλο κόσμο επικοινωνίας, ενημέρωσης και ψυχαγωγίας που δεν επηρεάζεται από τοπικούς ή χρονικούς περιορισμούς,έναν κόσμο εικονικό, με την έννοια ότι απέχει από τη φυσική επαφή, και συνάμα πραγματικό, αφού αναφέρεται στην πραγματική ζωή και την επηρεάζει.

Η μεγάλη απήχηση των κοινωνικών δικτύων οφείλεται στις εντυπωσιακές δυνατότητες που προσφέρουν όχι μόνο ως προς την επικοινωνία αλλά και την πληροφόρηση, την ψυχαγωγία και την επαγγελματική ζωή. Πιο συγκεκριμένα, τα κοινωνικά δίκτυα καταργούν τις αποστάσεις στην επικοινωνία, διευκολύνοντας τη διατήρηση της επαφής με ανθρώπους που βρίσκονται μακριά. Η επικοινωνία γίνεται “δια ζώσης”, μια δυνατότητα που δεν υπάρχει στα φυσικά κοινωνικά δίκτυα του πραγματικού περιβάλλοντος του ανθρώπου. Συνιστούν δίαυλο για την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των πολιτών, την άσκηση κριτικής και τη συμμετοχή στον πολιτικό βίο, πράγμα που παραπέμπει κατά κάποιον τρόπο σε μια πιο άμεση μορφή δημοκρατίας. Έπειτα, επιτρέπουν στον χρήστη να συμμετέχει σε κοινότητες ατόμων με κοινά ενδιαφέροντα, να μοιράζεται εμπειρίες, να συμπράττει και να καλλιεργεί τα ενδιαφέροντα του.Ακόμη, δίνουν τη δυνατότητα στον χρήστη να διαμορφώνει τη δημόσια εικόνα του και να προωθεί τους επαγγελματικούς τους στόχους, είτε αυτός κινείται στον χώρο του θεάματος και της πολιτικής, είτε δραστηριοποιείται στον χώρό των επιχειρήσεων, είτε είναι εργαζόμενος που επιδιώκει την επαγγελματική του ανέλιξη.

Μια προσεκτικότερη εξέταση, ωστόσο, αποκαλύπτει ότι η επικοινωνία μέσω κοινωνικών δικτύων εντείνει τη μοναξιά και εκθέτει τον χρήστη σε ένα φάσμα κινδύνων που συνδέονται με την ασφάλεια και την ιδιωτική του ζωή. Συγκεκριμένα, η επικοινωνία μέσω των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης λειτουργεί ως υποκατάστατο επικοινωνίας και ενισχύει την αποξένωση. Δεν προσφέρει τα συναισθηματικά οφέλη της συναναστροφής μεταξύ φίλων, επειδή απουσιάζει η αμεσότητα, η ζωντανή αλληλεπίδραση και η ζεστασία της πρόσωπο με πρόσωπο συνάντησης (βλέμμα, κινήσεις, χειρονομίες).Στηρίζεται σε ταυτότητες εικονικές και όχι πραγματικές και προσιδιάζει περισσότερο στις δημόσιες και όχι διαπροσωπικές σχέσεις. Υποβιβάζει την έννοια της φιλίας, η οποία στηρίζεται στην αμοιβαιότητα και την αλληλεγγύη και οδηγεί στον χρήστη στο εθισμό.Ακόμη, εκθέτει τον χρήστη σε κινδύνους κοινωνικού χαρακτήρα, αγού εγκυμονεί τον κίνδυνο παρενόχλησης. εκφοβισμού ή εξαπάτησης, εξαιτίας της ανωνυμίας ή της απόκρυψης της ταυτότητας των κακοπροαίρετων χρηστών, με αποτέλεσμα πολλές φορές να απειλείται η ζωή του ή η ψυχική του υγεία.

Επομένως, η εξάπλωση των κοινωνικών δικτύων στη ζωή των ανθρώπων και κυρίως των νέων αποτελεί μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα, η οποία εμπεριέχει ευκαιρίες αλλά και απειλές. Γι΄αυτόν τον λόγο, το σχολείο, η οικογένεια και η πολιτεία οφείλουν να προετοιμάζουν και να εκπαιδεύουν τους χρήστες για την ασφαλή και ορθολογική χρήση των νέων μέσων, βοηθώντας τους να αποφύγουν τους κινδύνους και να αξιοποιούν τις ευκαιρίες της τεχνολογικά προηγμένης εποχής μας.

Leave a comment